ΓΔ: 1422.35 0.34% Τζίρος: 108.90 εκ. € Τελ. ενημέρωση: 17:25:03 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΓΟΡΑΣ
Φώτο: Shutterstock

«Μάχη» έξι χωρών για το νέο «πακέτο» των 100 δισ. ευρώ

Το σχέδιο της Κομισιόν για τη χρηματοδότηση της απανθρακοποίησης της Ευρώπης φέρνει αντιμέτωπη την Ελλάδα με Πολωνία, Γερμανία, Ρουμανία, Τσεχία και Ισπανία.

Σε θέσεις μάχης βρίσκονται έξι χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα για να διεκδικήσουν όσο το δυνατό περισσότερα κεφάλαια από τα συνολικά 100 δισ. ευρωπαϊκών κονδυλίων που θα χρηματοδοτήσουν την απανθρακοποίηση της Ευρώπης.

Το εναρκτήριο λάκτισμα αυτού του αγώνα έδωσε η Κομισιόν, παρουσιάζοντας στις Βρυξέλλες το ευρωπαϊκό Green Deal, που συμπεριλαμβάνει ένα «μηχανισμό δίκαιης μετάβασης», με πολλαπλά χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία αθροίζουν πόρους 100 δισ ευρώ, οι οποίοι και θα διανεμηθούν μεταξύ των 40 ευρωπαϊκών περιφερειών που άλλες λιγότερο, άλλες περισσότερο, εξαρτώνται από τον άνθρακα.

Το ερώτημα είναι ποιες από τις εξαρτημένες από άνθρακα χώρες, δηλαδή Πολωνία, Γερμανία, Ρουμανία, Τσεχία, Ελλάδα και Ισπανία, θα αποσπάσουν τα περισσότερα κεφάλαια. Το «παζάρι» θα είναι σκληρό και ο φόβος χωρών, όπως η Ελλάδα ότι οι πιο ισχυροί, όπως η Γερμανία θα επιχειρήσουν να αυξήσουν δυσανάλογα τα μερίδιά τους, μόνο αβάσιμος δεν είναι.

Η εξέλιξη καθιστά ακόμη πιο επίκαιρη την πρώτη συνεδρίαση της Δυιπουργικής Επιτροπής για τη δίκαιη μετάβαση της χώρας στην επόμενη ημέρα, που πιάνει δουλειά αύριο Παρασκευή, παρουσία της επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής, Ελίζα Φερέιρα. Η τελευταία θα παρουσιάσει τις τελευταίες εξελίξεις για την απανθρακοποίηση και τις αποφάσεις του Κολεγίου των Επιτρόπων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του οργάνου.

Τα παραπάνω δείχνουν ότι οι εξελίξεις επιταχύνονται, ότι η ελληνική πλευρά οφείλει να «τρέξει» για να καταρτίσει και να παρουσιάσει εγκαίρως στις Βρυξέλλες ένα όσο πιο αξιόπιστο γίνεται master plan για την επόμενη ημέρα της Δ.Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης όπου βρίσκονται και οι περισσότερες μονάδες της ΔΕΗ, οι οποίες και βαίνουν σταδιακά προς απόσυρση.

Στόχος του master plan, είναι να συμπεριλάβει ένα πακέτο μέτρων με φορολογικά και αναπτυξιακά κίνητρα, εθνικά και κοινοτικά κονδύλια, για την προσέλκυση επενδύσεων με έμφαση στην πράσινη ενέργεια, στην αγροτική παραγωγή, στη μεταποίηση και τον τουρισμό, προκειμένου η Κομισιόν να πειστεί να το χρηματοδοτήσει.

Η μετάβαση στην επόμενη ημέρα είναι κρίσιμη, όχι μόνο για τη ζωή των περίπου 6.000 εργαζομένων στα ορυχεία και τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, αλλά και για περίπου 20.000 έμμεσες θέσεις εργασίας στις άμεσα εξαρτημένες οικονομίες των περιοχών αυτών από το εθνικό μας καύσιμο, το οποίο στήριξε τον εξηλεκτρισμό της χώρας για τουλάχιστον μισόν αιώνα.

Το στοίχημα είναι τεράστιο, καθώς το ΑΕΠ της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας στηρίζεται κατά 45% στον λιγνίτη, επομένως το κλειδί βρίσκεται στο καλό συντονισμό των ενεργειακών Δήμων, των Περιφερειών και των εμπλεκομένων υπουργείων.

Στη λογική αυτή και ενόψει της αυριανής συνεδρίασης της Δυιπουργικής, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ είχε συναντηθεί προ ημερών με τους δημάρχους των ενεργειακών Δήμων, όπου και έγινε γνωστό ότι σύντομα θα οριστεί συντονιστής του όλου εγχειρήματος, πιθανότατα από τον ιδιωτικό τομέα. Εκείνος θα συμβάλει τόσο στην εκπόνηση του σχεδίου μετάβασης, όσο και στην επίβλεψη της εφαρμογής του.

Ειδικότερη μέριμνα θα ληφθεί για το ζήτημα της τηλεθέρμανσης σε όλες τις λιγνιτικές πόλεις της χώρας, έτσι ώστε να μην υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες από το κλείσιμο των μονάδων, ενώ κατεύθυνση της κυβέρνησης είναι η καταβολή, το συντομότερο δυνατόν, των οφειλών, μέσω του επονομαζόμενου «λιγνιτικού πόρου» από τη ΔΕΗ.

Τα τρία εργαλεία χρηματοδότησης

Το καλό πάντως νέο, μετά και τις προχθεσινές ανακοινώσεις της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν, είναι ότι χρήματα υπάρχουν. Εξηγώντας τα κοινοτικά στελέχη πώς θα λειτουργεί αυτός ο «μηχανισμός δίκαιης μετάβασης», ανέφεραν ότι πρόκειται για ένα εργαλείο που θα κινητοποιήσει τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2021-27 για τις περιοχές που τα χρειάζονται, μέσα από τρεις βασικές πηγές χρηματοδότησης:

  1. Το Ταμείο δίκαιης μετάβασης, το οποίο αρχικά θα λάβει 7,5 δισ. ευρώ ευρωπαϊκών πόρων, πέραν της πρότασης της Κομισιόν για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ε.Ε. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει καταρχήν να αναγνωρίσουν τις περιοχές τους μέσα από συγκεκριμένα σχέδια μετάβασης, όπως αυτό που ετοιμάζει η Ελλάδα, και εν συνεχεία να «παντρέψουν» τα κονδύλια που θα πάρουν από το Ταμείο με κεφάλαια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, καθώς επίσης να παράσχουν και εθνικούς πόρους. Αθροιστικά τα κονδύλια αυτά θα ανέλθουν σε περίπου 30-50 δισ. ευρώ. Το ταμείο θα παρέχει δάνεια στις περιοχές αυτές, όπως π.χ. για την επαγγελματική κατάρτιση, την ανάπτυξη επιχειρήσεων, θα στηρίξει επενδύσεις για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση, με δράσεις όπως για την εξοικονόμηση.
  2. Σχέδιο δίκαιης μετάβασης υπό το InvestEU με στόχο την κινητοποίηση επενδύσεων ύψους 45 δισ. ευρώ. Το εργαλείο αυτό θα επιχειρήσει να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις σε τομείς όπως οι ΑΠΕ και οι μεταφορές που θα βοηθήσουν τις τοπικές οικονομίες να βρουν νέους τρόπους ανάπτυξης.
  3. Δημόσιος δανειακός μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με στόχο την κινητοποίηση 25-30 δισ. ευρώ μέσω του υπό κατάρτιση ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Στην πράξη αφορά σε δανειοδοτήσεις προς τον ιδιωτικό τομέα, όπως για παράδειγμα για την θέρμανση και την ανακαίνιση των κτηρίων. Το Μάρτιο του 2020 θα υπάρξει και σχετική Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Google news logo Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Commission_Clean_Transition
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Εξετάζει η Κομισιόν τη λύση του Green Pool για την ενεργοβόρο βιομηχανία

Την ελληνική πρόταση για φθηνή ενέργεια από ΑΠΕ στις ενεργοβόρες βιομηχανίες επανέφερε ο Ευ. Μυτιληναίος στη συνάντηση διαλόγου της Κομισιόν με τους εκπροσώπους του τομέα για την πράσινη μετάβαση.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στη Macquarie το 50% της ελληνικής Enel, κλείνει το deal εντός Ιουλίου

Ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις των Ιταλών με τους Αυστραλούς για το τίμημα της συμφωνίας. Μεγάλες αλλαγές στην οικονομική κατάσταση της Enel Green Power Ελλάδος το 2022, δάνειο 430 εκατ. από ελληνικές τράπεζες.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Πώς έμειναν στα χαρτιά τα σχέδια για ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων

Με απογοητευτικά αργούς ρυθμούς προχωρά το σχέδιο για ενέργεια από τα απορρίμματα στην Κεντρική Μακεδονία. Καθυστερούν οι διαγωνισμοί στην Αττική, τους οποίους έχει αναλάβει η κεντρική διοίκηση.
businessdaily_recovery_fund
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Μένει πίσω η κυβέρνηση στα ορόσημα για κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης

Ασφυκτικές οι προθεσμίες για έργα που πρέπει να προωθήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος, δυσκολίες με το καλώδιο οπτικών ινών στο Αιγαίο, την ψηφιοποίηση εγγράφων και το Κτηματολόγιο. Αγώνας δρόμου για 5,3 δισ. ευρώ.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Economist: Ποιες είναι οι παρενέργειες από τους φόρους στα υπερκέρδη

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σπεύδουν να φορολογήσουν τα υπερκέρδη των ενεργειακών εταιρειών, όμως η εμπειρία δείχνει ότι τέτοιοι φόροι προκαλούν και προβλήματα, με κυριότερο την επιβράδυνση των επενδύσεων.