Σημαντικές αλλαγές προωθούνται φέτος στον ελληνικό σιδηρόδρομο, καθώς η ανασυγκρότηση του ΟΣΕ εισέρχεται σε τελική ευθεία. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Δημιουργώντας Υπεραξία για την Ελλάδα» που διοργάνωσε το Υπερταμείο στη 89η ΔΕΘ, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, υπογράμμισε ότι το 2024 σηματοδοτεί την τελευταία χρονιά με προσωρινές λύσεις και επιμέρους παρεμβάσεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Όπως επεσήμανε ο κ. Κυρανάκης, με το νέο θεσμικό πλαίσιο που υιοθετήθηκε τον Ιούλιο από τη Βουλή, ο ΟΣΕ μετατρέπεται σε μία σύγχρονη εταιρεία με ευέλικτη δομή, ικανή να ξεπεράσει τις χρόνιες αγκυλώσεις της Δημόσιας Διοίκησης. Σε δηλώσεις του ανέφερε: «Το νέο πλαίσιο θεσπίζεται ώστε η στελέχωση, οι δαπάνες και η εκτέλεση έργων να εκσυγχρονιστούν επιτρέποντας στον ΟΣΕ να κινηθεί με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα».
Δράσεις αναδιοργάνωσης και επενδύσεων
Ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε πως για πρώτη φορά υπάρχει καθαρή πολιτική βούληση ώστε να προχωρήσουν τα 27 σημαντικά έργα που έχουν σχεδιαστεί για τον σιδηρόδρομο. Ανάμεσα στα άμεσα βήματα, περιλαμβάνονται η προκήρυξη των σχετικών διαγωνισμών, ο ορισμός τεχνικών ομάδων και η συγκρότηση της νέας διοικητικής δομής, συνδέοντας τον παλιό με τον ανανεωμένο ΟΣΕ. Όπως σημείωσε, «η πιο μαύρη σελίδα για τον σιδηρόδρομο γράφτηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2023», αναφερόμενος στο γνωστό σιδηροδρομικό δυστύχημα, επισημαίνοντας ότι «μαθαίνουμε από τα λάθη και οφείλουμε να κάνουμε ακόμα περισσότερα».
Το επόμενο βήμα, όπως υπογράμμισε, είναι η αξιοποίηση του σιδηροδρόμου ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης. Η αναβάθμιση των υποδομών συνυφαίνεται άμεσα με τη διασύνδεση βασικών λιμένων, όπως της Θεσσαλονίκης, με το δίκτυο της Ευρώπης, μετατρέποντας τη χώρα σε «πύλη εισόδου για προϊόντα από όλον τον κόσμο και διάδρομο εξαγωγών για την ελληνική οικονομία», συνδέοντάς τη με μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και ανθρώπινο δυναμικό
Η εγκατάσταση νέων ευρωπαϊκών συστημάτων τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης (ATCS) στη γραμμή Αθήνας–Θεσσαλονίκης αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του έτους. Αυτό σημαίνει, όπως σημειώνει ο κ. Κυρανάκης, το τέλος των «ατέρμονων συζητήσεων» για τις τεχνολογικές καθυστερήσεις που ταλανίζουν τη χώρα επί δεκαετίες. Παράλληλα, περάσαμε ήδη στις μακροχρόνιες συμβάσεις συντήρησης, με δεκαετή ορίζοντα, και ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση του συστήματος αυτόματης πέδησης ATCS πριν από το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.
Στρατηγικής σημασίας κρίνεται και η προσέλκυση εξειδικευμένων στελεχών μέσω της πλατφόρμας brain game.ose.gr, όπου πάνω από 250 Έλληνες που εργάζονται σε ξένους σιδηροδρόμους έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να επιστρέψουν και να στηρίξουν το νέο οικοδόμημα.
Αξιοποίηση περιουσίας και νέα εταιρική δομή
Η ενοποίηση ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και τροχαίου υλικού σε ένα νέο σχήμα υπό τον ΟΣΕ δίνει τη δυνατότητα υπέρβασης των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων του παρελθόντος. Παράλληλα, δίνεται έμφαση στη αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, όπως το Θριάσιο και το στρατόπεδο Γκόνου, που σε συνδυασμό με άλλα ακίνητα μπορούν να αποφέρουν σημαντικά έσοδα στο ελληνικό Δημόσιο.
Ο ρόλος του Υπερταμείου και η συμβολή στην ανάπτυξη
Από μέρους του Υπερταμείου, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Πέτρος Σταμπολίδης ανέδειξε την επιτυχημένη συνεργασία με πολιτεικούς και τεχνοκράτες, καθώς και την επιτάχυνση της συμβασιοποίησης διαγωνισμένων έργων άνω των 3 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ειδική αναφορά έγινε στη γρήγορη υλοποίηση της σύμβασης για τον Δομοκό, με χρηματοδότηση από την Ένωση Τραπεζών Ελλάδος, τονίζοντας ότι ολοκληρώθηκε σε λιγότερο από ένα μήνα από την έναρξη των διαδικασιών.
Ο κ. Σταμπολίδης εξήγησε πως το Υπερταμείο «δεν υποκαθιστά τους οργανισμούς», αλλά προσφέρει συντονισμό και επιτάχυνση στην υλοποίηση δημόσιων έργων, τα οποία θα αποτελέσουν την «εθνική προίκα» της χώρας. Υπογράμμισε το έργο στον τομέα της πολιτικής προστασίας και της δασικής διαχείρισης, όπου η συνεργασία πολιτείας και ταμείου δημιούργησε πρακτικές που αναγνωρίζονται διεθνώς.
Σημεία προσέλκυσης επενδύσεων και ευρωπαϊκή διάσταση
Ο κ. Σταμπολίδης αναγνώρισε ότι η γραφειοκρατία δεν αποτελεί μόνο ελληνικό φαινόμενο, αλλά αφορά και στο ευρωπαϊκό κανονιστικό περιβάλλον που επηρεάζει συγχρηματοδοτούμενα έργα και αδειοδοτήσεις. Παρόλα αυτά, τόνισε τη νέα κουλτούρα διαχείρισης που προκύπτει από τη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και τη συμβολή του στην αναδιαμόρφωση της λειτουργικότητας των δημόσιων έργων.