Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών ενημερώνει τις επιχειρήσεις-μέλη του ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 τίθεται σε ισχύ σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση ο νέος Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM).
Ο CBAM αφορά επιλεγμένα προϊόντα υψηλής ενεργειακής έντασης και στοχεύει στην εξασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού ανάμεσα σε ευρωπαϊκά και εισαγόμενα προϊόντα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΒΕΑ, ο CBAM θα επιφέρει πραγματικό οικονομικό κόστος στις εισαγωγές συγκεκριμένων προϊόντων με υψηλές εκπομπές CO2, από το 2026. Οι επιχειρήσεις που εισάγουν σίδηρο-χάλυβα, αλουμίνιο, τσιμέντο, λιπάσματα, ηλεκτρισμό και υδρογόνο οφείλουν να προετοιμαστούν εγκαίρως.
Όπως σημειώνεται, ο μηχανισμός αυτός δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντική υποχρέωση, αλλά και νέα παράμετρο κόστους και ανταγωνισμού.
Η έγκαιρη προετοιμασία προσφέρει χαμηλότερο κόστος συμμόρφωσης, σταθερότητα στις εισαγωγές και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των μη προετοιμασμένων επιχειρήσεων.
Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις μέχρι την 1/1/2026
Αρχικά, οι επιχειρήσεις πρέπει να ελέγξουν αν οι εισαγωγές τους υπάγονται στον CBAM, καθώς αφορά συγκεκριμένους κλάδους. Η συμμόρφωση είναι υποχρεωτική για όσους εισάγουν τα σχετικά προϊόντα, με εξαίρεση τις ετήσιες ποσότητες κάτω των 50 τόνων για ορισμένες κατηγορίες.
Στη συνέχεια, απαιτείται εγγραφή στο Μητρώο CBAM. Από το 2026, εισαγωγές θα επιτρέπονται μόνο από επιχειρήσεις με καθεστώς Εγκεκριμένου Δηλούντος (Authorised CBAM Declarant). Η έγκαιρη εγγραφή διασφαλίζει τη συνέχεια στις εισαγωγές.
Επιπλέον, οι εισαγωγείς πρέπει να συλλέξουν δεδομένα εκπομπών από τους προμηθευτές τους. Από το 2026, απαιτείται δήλωση των ενσωματωμένων εκπομπών CO₂ ανά προϊόν. Υπάρχει επιλογή μεταξύ πραγματικών εκπομπών, που είναι οικονομικότερες για παραγωγούς με χαμηλό αποτύπωμα, και προκαθορισμένων τιμών, που συνήθως συνεπάγονται μεγαλύτερο κόστος.
Η συνεργασία με προμηθευτές τρίτων χωρών κρίνεται ουσιώδης για την έγκαιρη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων.
Οι επιχειρήσεις πρέπει επίσης να οργανώσουν εσωτερικά τη ροή πληροφόρησης, δημιουργώντας διαδικασίες παραλαβής και επαλήθευσης δεδομένων, πρότυπα αρχείων, ορίζοντας υπεύθυνο συμμόρφωσης CBAM και διασφαλίζοντας ψηφιακή ετοιμότητα για τις δηλώσεις.
Τέλος, από το 2027 θα ξεκινήσει η πώληση πιστοποιητικών CBAM, ενώ η πρώτη δήλωση για τις εισαγωγές του 2026 θα πρέπει να υποβληθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2027. Η έγκαιρη προετοιμασία μειώνει το κόστος και περιορίζει τους κινδύνους.
Το ΕΒΕΑ διαβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να παρέχει σχετική ενημέρωση.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Μητρώο CBAM, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (επίσημος σύνδεσμος).