Ο τραπεζικός τομέας της ζώνης του ευρώ παραμένει ανθεκτικός, παρά τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία παρουσιάζει τα αποτελέσματα της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης, SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) για το 2025.
Η αξιολόγηση καλύπτει 105 τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ και εξετάζει τη θέση τους σε κεφάλαιο, ρευστότητα, κερδοφορία, διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνων.
Τα ευρήματα για το 2026 δείχνουν γενικά σταθερές απαιτήσεις κεφαλαίου, βελτιωμένες επιδόσεις και σαφείς προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια.
Οι τράπεζες διατηρούν ισχυρές θέσεις κεφαλαίου και ρευστότητας. Το μέσο ποσοστό κεφαλαίου CET1 (κοινές μετοχές της κατηγορίας 1), διαμορφώνεται στο 16,1%, με συνολικό δείκτη κεφαλαίου στο 20,2% και δείκτη μόχλευσης στο 5,9%.
Τα αποθέματα ρευστότητας παραμένουν άνετα πάνω από τα όρια, με τον δείκτη κάλυψης ρευστότητας στο 158% και τον δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης στο 127%.
Παράλληλα, η κερδοφορία είναι αυξημένη, με την απόδοση ιδίων κεφαλαίων να φθάνει το 10,1% το β΄ τρίμηνο του 2025.
Η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού παραμένει σε ικανοποιητικά επίπεδα, καθώς ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων βρίσκεται στο 1,9%.
Ωστόσο, συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια όπως τα δάνεια για εμπορικά ακίνητα και οι χρηματοδοτήσεις προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξακολουθούν να εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ ορισμένες χώρες καταγράφουν μικρή άνοδο στα αποθέματα επισφαλειών.
Τα δάνεια Σταδίου 2 εμφανίζουν οριακή αύξηση στο 9,6%.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι η ανθεκτικότητα των τραπεζών στηρίζεται τόσο στη βελτιωμένη διαχείριση κινδύνων και στη συστηματική εποπτεία όσο και στα μέτρα που λήφθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για την αντιμετώπιση χρηματοπιστωτικών αναταραχών.
Σε αυτό το πλαίσιο, εφαρμόστηκαν εποπτικά μέτρα που εστιάζουν κυρίως στον πιστωτικό κίνδυνο, στη διακυβέρνηση, στην κεφαλαιακή επάρκεια και στον λειτουργικό κίνδυνο.
Ο αριθμός των ποιοτικών εποπτικών μέτρων ήταν φέτος μειωμένος κατά περίπου 30%, αντανακλώντας καλύτερη προετοιμασία των τραπεζών και στοχευμένη εποπτική παρέμβαση.
Οι βαθμολογίες SREP παρουσιάζουν μικρή βελτίωση, με τον μέσο όρο να υποχωρεί από το 2,6 στο 2,5. Η πρόοδος, όμως, δεν είναι ομοιόμορφη, καθώς ένα σημαντικό τμήμα των τραπεζών παραμένει στις ασθενέστερες κατηγορίες αξιολόγησης.
Παράλληλα, οι συνολικές απαιτήσεις και κατευθύνσεις κεφαλαίου CET1 για το 2026 παραμένουν σταθερές στο 11,2%.
Οι απαιτήσεις του Πυλώνα 2 διατηρούνται στο 1,2%, ενώ οι μη δεσμευτικές κατευθύνσεις P2G μειώνονται στο 1,1%, αντανακλώντας τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.
Η ΕΚΤ συνεχίζει να παρακολουθεί στενά τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, τις μοχλευμένες συναλλαγές και τον κίνδυνο υπερβολικής μόχλευσης.
Ο αριθμός των τραπεζών που υπόκεινται σε πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις λόγω ανεπαρκών προβλέψεων ή αυξημένων κινδύνων μειώνεται σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο, γεγονός που δείχνει ότι πολλές τράπεζες έχουν προχωρήσει σε διορθωτικές ενέργειες.
Για την περίοδο 2026-2028, οι εποπτικές προτεραιότητες επικεντρώνονται στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τραπεζών απέναντι στους γεωπολιτικούς κινδύνους και στη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα του μακροοικονομικού περιβάλλοντος.
Παράλληλα, δίνεται έμφαση στη βελτίωση των συστημάτων πληροφορικής, της επιχειρησιακής ανθεκτικότητας και των πλαισίων διαχείρισης κινδύνων.
Οι τράπεζες καλούνται να υιοθετήσουν πιο ανθεκτικά μοντέλα λειτουργίας, αξιόπιστα δεδομένα και αποτελεσματικές τεχνολογικές υποδομές.
Η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις της, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των διαδικασιών της. Οι αποφάσεις SREP εκδίδονται πλέον νωρίτερα και επικεντρώνονται στα ουσιώδη ευρήματα.
Το 2026 θα τεθεί σε ισχύ μια απλοποιημένη και πιο διαφανής μεθοδολογία υπολογισμού των απαιτήσεων Πυλώνα 2, ενώ δημοσιεύεται και νέα, εκσυγχρονισμένη μεθοδολογία για την αξιολόγηση της ICAAP, η οποία εξετάζει σε βάθος τις εσωτερικές διαδικασίες των τραπεζών σχετικά με τη διαχείριση κεφαλαίων και κινδύνων.