Φαίνεται πως το συνεχές πρέσινγκ από την πλευρά της Κομισιόν έπιασε τόπο, καθώς από τις συναντήσεις των τελευταίων ημερών διαφαίνεται ότι βρέθηκε τελικά μια χαραμάδα συνεννόησης μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας σχετικά με τον GSI, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου.
Και μπορεί οι πληροφορίες που διαρρέουν από την ελληνική πλευρά να είναι ελάχιστες, ωστόσο, σύμφωνα με τον κυπριακό Τύπο, έχουν αποφασιστεί όχι μόνο η εκταμίευση των 25 εκατ. ευρώ από την Κύπρο, αλλά και η εκκίνηση των ερευνών, με την Ελλάδα να αναλαμβάνει το βάρος αντιμετώπισης τυχόν ζητημάτων που ενδέχεται να προκύψουν από πιθανές προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.
Σε κοινό βηματισμό Αθήνα και Λευκωσία;
Με βάση τα όσα γνωρίζαμε έως τώρα, η ΡΑΕΚ επιμένει ότι το έργο, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, πρέπει να προχωρήσει με ίδιους πόρους του ΑΔΜΗΕ, με τη χρηματοδότηση των 658 εκατ. ευρώ από την ΕΕ και με χρεώσεις για τους Έλληνες καταναλωτές.
Παράλληλα, αναγνωρίζει μόνο τα 82 από τα 259 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει έως σήμερα ο ΑΔΜΗΕ και, κυρίως, ενώ ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, αρνείται να υπογράψει την έγκριση για την πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ, η οποία θα άνοιγε τον δρόμο για τον καθορισμό των σχετικών ταριφών, επικαλούμενος μελέτες περί μη βιωσιμότητας του έργου.
Ύστερα από το πινγκ πονγκ δηλώσεων τις προηγούμενες μέρες, οι δύο πλευρές φαίνεται πως πλέον αναζητούν κοινό βηματισμό ή τουλάχιστον αυτήν την εντύπωση θέλουν να δώσουν.
Την Πέμπτη πραγματοποιήθηκε η τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας και Στέγασης, Νταν Γιόργκενσεν, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, του υπουργού Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Γιώργου Παπαναστασίου και του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκου Τσάφου, παρουσία του Πρέσβη της Κύπρου στην Ελλάδα, Σταύρου Αυγουστίδη.
Όπως ανέφεραν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, έγινε συνολική αποτίμηση όλων των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, ενώ τέθηκαν επί τάπητος όλες οι οικονομικές, τεχνικές αλλά και γεωπολιτικές εκκρεμότητες.
Ακολούθησε χθες συνάντηση στο ΥΠΕΝ μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών Ελλάδας και Κύπρου (ΡΑΑΕΥ και ΡΑΕΚ) και του ΑΔΜΗΕ, παρουσία του κ. Τσάφου αλλά και του κ. Αυγουστίδη.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά μετά το πέρας της συνάντησης, η συζήτηση διεξήχθη σε άκρως εποικοδομητικό κλίμα, ενώ τέθηκαν επί τάπητος και όλα τα επιμέρους ρυθμιστικά ζητήματα του έργου. Με βάση την ίδια ενημέρωση, βρέθηκαν αρκετά σημεία σύγκλισης και αποφασίστηκαν οι περαιτέρω ενέργειες που θα ακολουθήσουν, με σκοπό τη διευθέτηση των εναπομείναντων ζητημάτων.
Ωστόσο, πέρα από αυτές τις κοινότυπες και πολύ γενικές διαπιστώσεις, δεν έγινε γνωστό τίποτα συγκεκριμένο.
Ξεκλειδώνουν τα 25 εκατ. ευρώ
Και μπορεί τα όσα γίνονται γνωστά από την ελληνική πλευρά να είναι ελάχιστα, ωστόσο την ίδια στιγμή ο κυπριακός τύπος κάνει αναφορά σε συγκεκριμένες αποφάσεις που πάρθηκαν ήδη από την τηλεδιάσκεψη με τον Γιόργκενσεν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της Καθημερινής της Κύπρου, η τηλεδιάσκεψη κατέληξε σε τρείς σημαντικές αποφάσεις για θέματα- «αγκάθια» που έως τώρα εμπόδιζαν τη συνέχιση του έργου.
«Πρώτον τα 25 εκατ. ευρώ που πρέπει να καταβάλει η κυπριακή πλευρά στον ΑΔΜΗΕ (Φορέα Υλοποίησης του Έργου) και αφορούν την πρώτη ετήσια δόση ανάκτησης εξόδων του έργου. Στην τηλεδιάσκεψη αποφασίσθηκε η καταβολή των 25 εκατ. ευρώ παρά τις ενστάσεις του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού. Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε πως η ΡΑΕΚ έχει λάβει σχετική απόφαση ωστόσο το όλο θέμα κολλούσε στην αρνητική θέση του ΥΠΟΙΚ να προχωρήσει σε εκταμίευση του ποσού», αναφέρει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα.
Η Κύπρος πετάει στην Ελλάδα το μπαλάκι για το γεωπολιτικό
Η Κύπρος σε μία προσπάθεια να βρει εγγυήσεις για το γεωπολιτικό ρίσκο, συμφώνησε, με βάση όσα αναφέρει η «Κ» να προχωρήσει η έρευνα βυθού στο κομμάτι μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, η οποία έχει παγώσει από το καλοκαίρι του 2024, αλλά «η ελληνική πλευρά θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει τυχόν γεωπολιτικά θέματα από ενδεχόμενες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας».
«Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε έκδοση των σχετικών NAVTEX όταν το ερευνητικό πλοίο θα είναι διαθέσιμο να ξεκινήσει εργασίες», συνεχίζει το δημοσίευμα.
Στα χέρια της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν η υπόθεση
Με βάση όσα αναφέρει η «Κ», «το τρίτο θέμα στο οποίο συμφώνησαν τα τρία μέρη αφορά την ίδια της Ε.Ε μιας και το ενεργειακό έργο είναι ευρωπαϊκό υποστηρίζεται σθεναρά από τις Βρυξέλλες και χρηματοδοτείται με €657 εκατ. από το Connecting Europe Facility (CEF).
Στην τηλεδιάσκεψη ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας επανέλαβε πως η Ε.Ε θεωρεί το έργο υψίστης σημασίας και η Κομισιόν θα παρέμβει δια της προέδρου της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν για να αντιμετωπίσει ενδεχόμενα γεωπολιτικά ζητήματα. Θέση που υποστηρίζεται έντονα από Λευκωσία και Αθήνα οι οποίες επιζητούσαν την ενεργότερη διπλωματική εμπλοκή της Ε.Ε προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τουρκικές προκλήσεις».
Άλλωστε, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο έργο ως ένα από τα οκτώ πιο κρίσιμα έργα διασυνδέσεων στην Ευρώπη, καθιστώντας σαφές σε κάθε τόνο ότι το έργο είναι μεγάλης σημασίας και δε θα το αφήσει να «παγώσει» τόσο εύκολα.
Συνεχές το ενδιαφέρον των Γάλλων επενδυτών
Υπενθυμίζουμε ότι εφόσον αρθούν οι επιφυλάξεις της Κύπρου και δεδομένου ότι οι έρευνες βυθού θα προχωρήσουν κανονικά, σύμφωνα με όσα μεταφέρουν στο BD πηγές που γνωρίζουν το έργο, η γαλλική επενδυτική Meridiam προτίθεται να συνεχίσει τη διαδικασία για την πιθανή επένδυσή της στο έργο, σύμφωνα με τη συμφωνία που είχε συναφθεί με τον ΑΔΜΗΕ τον Δεκέμβριο του 2024.
Τον Δεκέμβριο του 2024 ρεπορτάζ του Bloomberg αποκάλυπτε συμφωνία ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τη Meridiam για να αποκτήσει η τελευταία το 49,9% των μετοχών της εταιρείας ειδικού σκοπού (Great Sea Interconnector Ltd), ενώ ο Διαχειριστής θα διατηρούσε την πλειοψηφία με 50,1%. Η συμφωνία προέβλεπε, επίσης, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δύναται να εισέλθει ως μέτοχος, εφόσον το επιθυμεί, με αναλογική μείωση των ποσοστών συμμετοχής του ΑΔΜΗΕ και της Meridiam.
Η ύπαρξη της αρχικής συμφωνίας μεταξύ Meridiam και ΑΔΜΗΕ δεν ανακοινώθηκε ποτέ επίσημα, ωστόσο ο Διαχειριστής αναγκάστηκε να παραδεχθεί την ύπαρξη της απαντώντας σε ερώτηση του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή τον Φεβρουάριο του 2025. Μάλιστα, με επιστολή του ενημέρωσε ότι η προαναφερθείσα συμφωνία δεν είναι δεσμευτική ή είναι οριστική και δεν δεσμεύει την Ελλάδα.
Πρακτικά, αν αυτό συμβεί, μπορούν να ξεκινήσουν οι μελέτες δέουσας επιμέλειας (due diligence), οι οποίες περιλαμβάνουν ενδελεχή τεχνικό, χρηματοοικονομικό και νομικό έλεγχο, με στόχο την υπογραφή της συμφωνίας μετόχων (Shareholders Agreement). Έτσι, η εν λόγω συμφωνία θα επιτρέψει στα δύο μέρη να αρχίσουν να μοιράζονται το κόστος της περαιτέρω ανάπτυξης και κατασκευής του έργου.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι έχουν βρεθεί κατά καιρούς και άλλοι επενδυτικοί φορείς, τόσο από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όσο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες (μέσω της DFC), ωστόσο το ενδιαφέρον της Meridiam παραμένει το πιο ώριμο και σταθερό.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
