«Ένα απλό θέμα έγινε μείζον πολιτικό ζήτημα» έλεγε πηγή της αγοράς, αναφερόμενη στην περίφημη λίστα των 50 προϊόντων, τις τιμές των οποίων θα υποχρεώνονται δια νόμου να συγκροτούν οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ με ετήσιες πωλήσεις άνω των 70 εκατ. ευρώ.
Πράγματι, το θέμα αποδεικνύεται αρκετά σύνθετο και με πολλές παρενέργειες, όπως έγραψε χθες το BD. Αστάθμητος παράγοντας εν προκειμένω είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Προ ημερών και αφού έγινε η πρώτη συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τους επικεφαλής των τεσσάρων μεγαλύτερων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, οι δεύτερες προσέφυγαν στον γενικό γραμματέα του υπουργείου κ. Σωτ. Αναγνωστόπουλο, ζητώντας του γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού ότι η λίστα δεν παραβιάζει τους κανόνες του ανταγωνισμού. Ως τώρα δεν έχει υπάρξει απάντηση στο αίτημα των αλυσίδων.
Πηγές του λιανεμπορίου, μιλώντας προς το BD έλεγαν ότι «η λίστα που εξέδωσε το υπουργείο περιορίζει πολύ τις επιλογές προϊόντων. Έτσι αρκετές αλυσίδες σούπερ μάρκετ θα βάλουν στη λίστα τον ίδιο ακριβώς κωδικό. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί οριζόντια σύμπραξη και αντιανταγωνιστική πρακτική, καθώς θα προβληθεί από κοινού ένα προϊόν σε βάρος των ανταγωνιστικών του». Και εξηγούσαν πως, έτσι, το μέτρο του υπουργείου «οδηγεί ίσως σε μια ακούσια εναρμονισμένη πρακτική, που μάλιστα επιβάλλεται από την εκτελεστική εξουσία».
Πρόσθεταν μάλιστα ότι σκοπεύουν οι ίδιες οι αλυσίδες να ζητήσουν τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Μάλιστα άλλες πηγές έλεγαν πως στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων η Επιτροπή Ανταγωνισμού για διάφορα επιμέρους ζητήματα έχει πυκνώσει τις επαφές της με τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ και δεν επιθυμούν σε καμία περίπτωση να έχουν γενικότερα «μπλεξίματα».
Σημειώνεται ότι στη χθεσινή συνάντηση που είχε αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ με επικεφαλής τον πρόεδρο του κ. Νίκο Ανδρουλάκη με τον πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού κ. Ι. Λιανό, τέθηκε το ζήτημα της λίστας. Συγκεκριμένα, ο υπεύθυνος του τομέα Ανάπτυξης του κόμματος κ. Απ. Πανάς έθεσε ευθέως το ερώτημα στον κ. Λιανό αν η λίστα είναι σύννομη με τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού.
Με την απάντησή του, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού εμμέσως το αμφισβήτησε και άφησε να εννοηθεί ότι βρίσκεται σε «ανοικτή γραμμή» με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, λέγοντας πως εργάζεται για να προκύψει ένα αποτέλεσμα σύμφωνο με τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού.
Γι΄ αυτό κι οι αλυσίδες επιθυμούν να πάρουν το «πράσινο φως» πριν κάνουν οτιδήποτε. Από την άλλη πλευρά, πηγή της βιομηχανίας τροφίμων μιλώντας προς το BD μετά την τηλεδιάσκεψη που είχαν με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης χθες το πρωί και επιχειρώντας να αποδραματοποιήσει τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η λίστα, έλεγε πως «αυτό το οποίο επί της ουσίας θα γίνει θα είναι να περάσουν στη λίστα οι προσφορές του τελευταίου διμήνου του έτους και να εναλλάσσονται οι μπράντες ανάλογα με τις προσφορές».
Και συνέχισαν: «Δεν μπορώ να φανταστώ την καθήλωση της τιμής ενός προϊόντος για μεγάλο χρονικό διάστημα, δηλαδή πάνω από 2 – 3 εβδομάδες». Αν και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου κάπως διαφορετικά αντιλαμβάνεται το θέμα.
Όλα αυτά βεβαίως θα έχουν προφανείς συνέπειες στην αγορά. Άλλες πηγές μιλώντας προς το BD τόνιζαν χαρακτηριστικά ότι «πρόκειται φυσικά για μια κίνηση επικοινωνιακού χαρακτήρα, ώστε να μπορεί το υπουργείο να ισχυρίζεται ότι υπάρχουν “κάποια” φθηνά προϊόντα, τίποτα παραπάνω, δηλαδή από τις προσφορές που έχουν σε εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη βάση τα περισσότερα σούπερ μάρκετ».
Αντιθέτως, συνέχιζαν, «τίθεται σε κίνδυνο ο ελεύθερος ανταγωνισμός καθώς με όποιο κριτήριο και να επιλεγούν τα συγκεκριμένα προϊόντα, θα προτιμηθούν και θα προβληθούν κάποια εις βάρος άλλων. Είναι επιπλέον προφανής ο κίνδυνος ενός πλειστηριασμού προμηθευτών διεκδικώντας μια θέση σε αυτό το καλάθι, αφήνοντας κέρδη μόνο στις αλυσίδες.
Όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος από την κυβερνητική πρόταση ελλοχεύει στην προφανώς ηθελημένη αγνόηση των χιλιάδων μικρών εμπορικών καταστημάτων που επί τόσες δεκαετίες προσφέρουν στους καταναλωτές αμέριστη εξυπηρέτηση με τις αναλογικά χαμηλότερες δυνατές τιμές. Καμιά απολύτως μέριμνα για τα καταστήματα αυτά και το πως μπορούν να επιβιώσουν σε συνθήκες αυξημένου κόστους λειτουργίας και συχνά αθέμιτου ανταγωνισμού».
Πάντως, όπως έγραφε και χθες το BD, το θέμα της λίστας έχει πάρει έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά – εκκρεμεί και η συζήτηση στη Βουλή με την επίκαιρη ερώτηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλ. Τσίπρα –όπως επίσης δεν είναι τυχαία η επιλογή των προϊόντων που συμμετέχουν στη λίστα. Στόχος της κυβέρνησης δεν είναι μόνο να δείξει μία προσπάθεια περιορισμού της ακρίβειας ως το τέλος του χρόνου, αλλά και να περιοριστεί κατά το δυνατόν ο πληθωρισμός – για ένα επιπλέον λόγο, επειδή από πολλές πλευρές τα μηνύματα που έρχονται είναι πως οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν με αμείωτη ένταση.
Έτσι λοιπόν, τα συγκεκριμένα προϊόντα, της λίστας, είναι αυτά που συμμετέχουν στη διαμόρφωση του πληθωρισμού, π.χ. το σπαγγέτι νούμερο 6, που προκάλεσε απορίες για την επιλογή του, είναι το ζυμαρικό με τη μεγαλύτερη κατανάλωση, που αντιστοιχεί, σύμφωνα με πηγές του κλάδου ίσως και σε πάνω από το 20% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου των ζυμαρικών. Κι ως εκ τούτου έχει αυξημένη συμμετοχή στο «καλάθι» της ΕΛΣΤΑΤ.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα υπόλοιπα προϊόντα – για παράδειγμα η φέτα, επειδή είναι το τυρί με την μεγαλύτερη κατανάλωση, αλλά και τις υψηλότερες ανατιμήσεις εφέτος, έχει μεγάλη συμμετοχή στον «τιμάριθμο των τροφίμων», που έτρεξε με ρυθμό άνω του 14% τον Σεπτέμβριο. Όπως επίσης σε καμία περίπτωση δεν θα επιθυμούσε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου οι αλυσίδες να συγκροτήσουν μία λίστα με τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, διότι η συμμετοχή αυτών των προϊόντων στο «καλάθι της ΕΛΣΤΑΤ» είναι περιορισμένη, καθώς τη «μερίδα του λέοντος» κατέχουν τα επώνυμα προϊόντα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
